Bayraktar, yaptığı açıklamada, kurbanlık fiyatları ve satış şeklinin illere ve bölgelere göre farklılık arz ettiğini, kimi yerlerde canlı kilogram (baskül) ve et (karkas) fiyatı üzerinden, kimi yerlerde ise canlı hayvan üzerinden pazarlık yöntemiyle satış yapıldığını belirtti.
Şemsi Bayraktar, Ziraat Odalarından aldıkları bilgilere göre, bu yıl kurban döneminde hayvan fiyatlarının; illere, canlı ağırlığa, ırkına (yerli-kültür) ve büyükbaşta düve, tosun, küçükbaşta koyun, keçi olmasına göre farklılık gösterdiğini, kurbanlık satışlarında hayvan başına fiyatın, büyükbaşta 5 bin ile 30 bin lira, küçükbaşta ise 750 lira ile 3 bin lira arasında değişeceğini, canlı ağırlık fiyatının da kilogram başına, büyükbaş hayvanlarda 18 ile 26 lira, küçükbaş hayvanlarda 19 ile 30 lira arasında olacağını tahmin ettiklerini, bu fiyatların bayram yaklaştıkça talebin durumuna göre değişebileceğini bildirdi.
Bayraktar, şunları söyledi:
“Ülke ortalamasına bakıldığında, büyükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının 21 lira 72 kuruş, küçükbaş canlı kilogram fiyatlarının ise 23 lira 74 kuruş olduğu görülmektedir.
Canlı kilogram olarak büyükbaş hayvan fiyatları, satışların en fazla olduğu üç büyük ilimizden, İstanbul’un Avrupa yakasında 23 lira ile 24 lira, Anadolu yakasında 25 lira ile 26 lira, Ankara’da 20 lira ile 24 lira, İzmir’de 19 lira ile 24 lira arasında değişmektedir.
Küçükbaş hayvan fiyatları ise canlı kilogram olarak, İstanbul’un Avrupa yakasında 25 lira ile 26 lira, Anadolu yakasında 27 lira ile 28 lira, Ankara’da 20 lira ile 24 lira, İzmir’de 22 ile 27 lira düzeyinde seyretmektedir.
Ülke ortalamasında fiyatlar, geçen yıla göre, büyükbaşta yüzde 5,7, küçükbaşta ise yüzde 10,7 oranında artmıştır. Ortalama fiyat kilogram başına büyükbaşta 20 lira 55 kuruştan 21 lira 72 kuruşa, küçükbaşta 21 lira 45 kuruştan 23 lira 74 kuruşa çıkmıştır.
İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa’dan oluşan 4 büyük ilde fiyatlar, büyükbaşta yüzde 12,1, küçükbaşta ise yüzde 8 oranında yükselmiştir. 4 büyük ilde ortalama fiyatlar, büyükbaşta 21 liradan 23 lira 55 kuruşa, küçükbaşta 23 lira 10 kuruştan 24 lira 95 kuruşa ulaşmıştır.”
-“YETERLİ KURBANLIK VAR”
Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada; halen kurbanlık vasfı taşıyan 1 milyon 217 bini büyükbaş, 3 milyon 895 bin küçükbaş olmak üzere toplam 5 milyon 112 bin baş kurbanlık hayvan bulunduğunun ifade edildiğini belirten Bayraktar, şöyle devam etti:
“Yaptığımız hesaplamalara göre, ülkemizde, yaklaşık 10,6 milyar liralık büyükbaş, 5,8 milyar liralık küçükbaş olmak üzere 16,4 milyar liralık kurbanlık hayvan alıcısını beklemektedir.
Ülkemizde Kurban Bayramlarında, Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre; 2014’te 880 bin büyükbaş, 2 milyon 500 bin küçükbaş, 2015’te 867 bin büyükbaş, 2 milyon 700 bin küçükbaş, 2016’da 920 bin büyükbaş, 2 milyon 950 bin küçükbaş, 2017’de 817 bin 805 büyükbaş, 2 milyon 720 bin 271 küçükbaş, 2018’de ise 866 bin 143 büyükbaş, 2 milyon 682 bin 612 küçükbaş hayvan kurban olarak kesilmişti. Son yıllardaki kurban satışlarını göz önünde tuttuğumuzda, bu yıl yaklaşık 900 bini büyükbaş, 2 milyon 700 bini küçükbaş olmak üzere toplam 3 milyon 600 bin baş hayvan kesileceğini tahmin ediyoruz.
Bu tahmininden yola çıkacak olursak; 2019’da, kurbanlıklar için ödenecek tutarın tahmini olarak 11,9 milyar liraya yaklaşacağını hesaplıyoruz. Kurban Bayramı’nda kesileceğini tahmin ettiğimiz hayvan sayısından daha fazla kesilebilecek nitelikte büyük ve küçükbaş kurbanlık hayvan vardır. Bu durum kurbanlık hayvan bulmada vatandaşlarımızın sıkıntı yaşamayacaklarını göstermektedir. Ziraat Odalarımızla yaptığımız görüşmeler de bu görüşü destekler niteliktedir. ‘Hayvan bulabilir miyim acaba’ şeklinde bir endişe yaşanmasına gerek yoktur.”
-“ET VE SÜT KURUMU’NUN BAYRAM SONRASINDA UYGUN BİR FİYATA
ALMASI GEREKİR”
Üreticilerin satışların geçen yıla göre yavaş seyrettiğini ifade ettiğini belirten Bayraktar, “Temennimiz satışlarda beklenilen ivmenin yakalanması, üreticilerimizin hayvanlarını uygun fiyata satarak emeklerinin karşılığını almasıdır” dedi.
Satışların beklendiği gibi gerçekleşmemesi durumunda üreticilerin bayram döneminde satılamayan hayvanlarını, Et ve Süt Kurumu’nun bayram sonrasında uygun bir fiyata alması gerektiğine işaret eden Bayraktar, şunları söyledi:
“Bu hem üreticimiz açısından hem de hayvancılıkta sürdürülebilirlik açısından çok önemlidir. Üreticimizin hayvanlarını yok pahasına elden çıkarmalarının önüne geçilmesi kurbanlık yetiştiriciliğinin geleceği açısından önem taşımaktadır.
Bunun için yetkililerden beklentimiz, elinde kurbanlık kalan üreticilerimize yönelik belirleyecekleri alım fiyatlarını, maliyetlerin yanı sıra yapılan ek masrafları da dikkate alarak kurbana özel belirlemeleridir. Bu durumda üreticilerimizin bir yıllık emekleri boşa çıkmayacak, mağdur olmaları engellenecektir.”
-“YEM FİYATLARI ARTTI”
Kurban Bayramlarının, bu kadar çok hayvanın besiye alınması ve uzun süreyle bakılmaları dolayısıyla ekonomik olarak da ciddi bir hareketliliğe yol açtığına dikkati çeken Bayraktar, şöyle devam etti:
“Beslenme amaçlı hayvan alımları için ödenen para, yem, veteriner hizmetleri önemli bir yekun tutmaktadır. Bunun yanı sıra, hayvanların satış merkezlerine nakilleri, satış yerlerinde yer kiraları ve kişisel masrafları, kesimler için kasaplara ödenen para, sakatat ve derilerin satılmasına kadar birçok ticari faaliyet, bu dönemde söz konusu olmakta ve bütün bunlar ekonomik anlamda büyük meblağlara ulaşmaktadır. Bu yıl Kurban Bayramı döneminde yaklaşık 900 bini büyükbaş, 2 milyon 700 bini küçükbaş olmak üzere toplam 3 milyon 600 bin baş hayvan kesileceği tahmininden yola çıkılacak olursa; yem fiyatları, 2018/2019 Temmuz döneminde ciddi oranlarda artmıştır. İlgili dönemde ton fiyatı olarak; mısırda yüzde 28,4 artışla 1220 liraya, buğday kepeğinde yüzde 23 artışla 1070 liraya, pamuk tohumu küspesinde yüzde 16,1 artışla 1300 liraya, besi yeminde yüzde 20,7 artışla 1641 liraya, süt yeminde yüzde 23,6 artışla 1706 liraya, samanda yüzde 3,6 artışla 547 liraya, mısır silajında yüzde 19 artışla 370 liraya, kuru yonca otunda yüzde 18,6 artışla 1025 liraya yükselmiştir.
Üretimin en önemli kalemi yemdir, dolayısıyla yem fiyatlarındaki yükseliş üretimi ve fiyatları ciddi anlamda etkilemektedir.
-“YEM MASRAFI 4,1 MİLYAR LİRA”
Kurbanlık için besiye alınan büyükbaş hayvanların ortalama 6 ay beslendiği, aylık 450 liraya yem yedirildiği hesabıyla, 6 aylık yem masrafı hayvan başına 2 bin 700 lira olacaktır. Kesilecek olan 900 bin büyükbaş kurbanlık hayvan için toplam yem masrafı 2,4 milyar lirayı geçmektedir. Yine ortalama 6 ay besiye alınma hesabıyla, küçükbaş hayvanlarda hayvan başına yem masrafı 620 lirayı, 2 milyon 700 bin küçükbaş hayvan için yapılan toplam yem masrafı ise 1,7 milyar liraya yaklaşmaktadır. Toplamda 3,6 milyon baş kurbanlık canlı hayvan için üreticilerimizin 4,1 milyar lira civarında bir yem masrafı yaptıkları, dolayısıyla bu kadar bir paranın yem sektöründe kullanıldığı tahmin edilmektedir.”
Ortalama 400 kilogram canlı ağırlığa sahip büyükbaş hayvanın canlı kilogramının 21,72 lira civarında satılacağı düşünüldüğünde bayram süresince kesilecek yaklaşık 900 bin büyükbaş hayvana ödenecek paranın 7,8 milyar lirayı geçeceğini, bir küçükbaş hayvanın ortalama 1500 liradan satılacağı tahminiyle, kesilecek yaklaşık 2 milyon 700 bin küçükbaş hayvana ödenecek paranın ise 4 milyar liranın üzerinde olacağını belirten Bayraktar, “Daha önce de belirttiğim gibi, toplamda halkımızın 3,6 milyon kurbanlık için 11,9 milyar liraya yakın para ödeyeceğini tahmin ediyoruz” diye konuştu.
-“KURBAN DERİLERİNDE KAYIP YÜZDE 20’LER CİVARINDA”
Standartlara uygun kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin yaklaşık 10 liraya satıldığını, ortalama 2 milyon 700 bin küçükbaş hayvan kesileceği hesap edildiğinde küçükbaş hayvanların derilerinin ekonomik değerinin yaklaşık olarak 27 milyon lirayı bulacağını bildiren Bayraktar, şöyle konuştu:
“400 kilogramlık bir sığırdan ortalama 30 kilogram deri çıkmaktadır. Standartlara uygun elde edilmiş, tuzlanmış sığır derisinin kilogramının 4 lira olduğu göz önüne alındığında kesilecek 900 bin büyükbaş hayvandan elde edilecek derinin değeri 108 milyon liraya ulaşacaktır. Toplam olarak kurbanlıklardan standartlara uyulursa yaklaşık 135 milyon liralık deri elde edilecektir. Fakat kurbanlıklar çoğu yerde ehil olmayan kişiler tarafından kesildiği için deride ciddi olarak ekonomik kayıp oluşmaktadır. Bu kaybın yüzde 20’ler civarında olduğu ve toplam kaybın 27 milyon lirayı bulduğu tahmin edilmektedir. Buna göre, kayıplar nedeniyle, Kurban Bayramında ekonomiye kazandırılan derinin değeri 108 milyon lira civarında kalmaktadır.”
-“HAYVAN PAZAR YERLERİ ÇADIR KİRALARI”
Kurbanlık satmak isteyen üreticilerin, büyükşehirlerde her ilçede farklı olmak üzere satış yerlerine çadır kirası ödediğini, fiyatların illere ve ilçelere göre farklılık arz ettiğini vurgulayan Bayraktar, şunları söyledi:
“Buralardan yüksek ücretler alınmaması yönünde belediyelere her yıl uyarılarda bulunmamıza rağmen, ne yazık ki bu yıl da ciddi paralar alınmıştır. Belediyelerin buraları gelir kapısı olarak değil, halkına hizmet yeri olarak görmesi gerekmektedir. Kurban satıcıları 15 gün olarak kaldıkları süre içinde; Ankara’da 3 bin 750 lira ile 5 bin lira arasında, İstanbul’da 7 bin lira ile 16 bin lira arasında, İzmir’de 7 bin lira ile 10 bin lira arasında çadır kirası ödemişlerdir. İzmir’de sadece yere yani alana bu para ödenmekte, çadır ve diğer altyapı masrafları satıcılara ait olmaktadır.
Masraf, kalınan sürede harcanacak paraları da dahil edecek olursak önemli bir miktarı bulmaktadır. Satış yerleriyle ilgili olarak buradan belediye başkanlarımıza seslenmek istiyorum; satış yerlerini çok fahiş fiyatlarla üreticilerimize kiralamakla ne geçiyor elinize? Üreticilerimize 16 bin liraya kiralanan yerler var. Bu durum ciddi mağduriyetlere neden oluyor. Üreticilerimiz zaten ne kazanıyorlar ki bir de buralara bu kadar para verebilsinler? Belediyelerden ricamız, lütfen buraları uygun fiyattan üreticilerimize kullandırın, buralarda bin bir zorlukla satış yapmaya çalışanlara her türlü altyapı hizmetlerini götürün.”
-“NAKLİYE MASRAFLARI”
Üreticilerin, Türkiye’nin dört bir yanından hayvanları şehirlerdeki kurban satış yerlerine nakletmek için nakliye parası ödediğini bildiren Bayraktar, “25 büyükbaş hayvanın nakliyesi için üreticilerimiz Kars ilimizden Ankara’ya 5 bin 500, Bursa’ya 7 bin, İstanbul ve İzmir’e ise 7 bin 500 lira ödeme yapmaktadır. Bu önemli bir masraftır. Ayrıca üreticilerimiz, sattıkları hayvanları, alıcıların kesim yapacakları yerlere taşımakta, bunun için de para harcamaktadır. Kesilen hayvanların sayısal büyüklüğü dikkate alındığında net rakam verememekle birlikte önemli bir nakliye masrafı olduğu söylenebilir” dedi.
Bayraktar, Kurban Bayramı döneminde, talebe bağlı olarak artan nakliye fiyatlarının kurban satış fiyatlarına etkisini azaltabilmek için mutlaka pazar yerlerinin disipline edilmesi, buralarda fırsatçılık yapılmasına imkan tanınmaması gerektiğini söyledi.
-“KASAPLARA ÖDENEN PARA 260 MİLYON LİRA”
Kurban bayramlarının son yıllarda kasaplar için önemli bir gelir kapısı olduğunu belirten Bayraktar, “Kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama gibi işler için küçükbaşta 60 lira, büyükbaşta ise 400 lira civarında para almaktadır. Kesme işine parçalama da dahil edildiğinde özellikle büyükbaştaki fiyat 600-700 liraya kadar çıkabilmektedir. Büyükbaş hayvanlarının yarısının kasaplar tarafından ücret mukabilinde kesileceği tahminiyle, 450 bin büyükbaş hayvan için kasaplara ödenecek meblağ 180 milyon lirayı bulacaktır.
Aynı şekilde küçükbaş hayvanların yarısının kasaplar tarafından kesileceği hesabıyla 1 milyon 350 bin küçükbaş hayvan için kasaplara ödenecek tutar 80 milyon lirayı aşacaktır.
Buna göre, kasaplara ödenecek toplam bedel toplamda 260 milyon lirayı aşacaktır. Bunların yanı sıra kelle, paça, işkembe, bağırsak gibi sakatatlar kurban kesenler tarafından çoğunlukla alınmamakta, kasaplara veya toplayıcılara bırakılmaktadır. Bu da ciddi bir ekonomik değer oluşturmaktadır” diye konuştu.
-“VEKALETLE KESİM”
Kurban Bayramı döneminde birçok dernek ve vakıfların, hayır işlemeyi düşünen vatandaşlarımızın verdiği vekaletle onlar adına kurban kesmek için faaliyet içine girdiğini hatırlatan Bayraktar, şöyle konuştu:
“Vekaletle kesimde zaman zaman vatandaşlarımız mağdur edilmektedir.
Dernek ve vakıflara yatırılan paraların kurban kesiminde kullanılması ve bunların iyi bir şekilde denetlenmesi çok önemlidir. Vekaleten kurban kesmeyi taahhüt eden bu kuruluşların, bu dönemde ne kadar hayvanı nereden aldığı, hangi şartlarda ve nerelerde ne kadar kurbanlık kestiği, vekaleti veren kurban sahibinin vekaletinin yerine getirilip getirilmediği, yetkili kurumlar tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilmelidir. Aksi takdirde hem hayır işlemeyi düşünen vatandaşlarımızın hem de üreticilerimizin mağduriyeti söz konusu olabilecektir.
Bir diğer konu da dernek ve vakıfların yüksek kar amacıyla hareket etmesi ve üreticilerimizden toplu alım yaparak fiyatları düşük tutmasıdır. Üstelik alımlarda nakliye bedelini de üreticiye yüklemeye başlamışlardır. Hem fiyatı düşük tutmak hem de nakliye bedelini üreticiye yüklemek Kurban Bayramı’nın kutsiyetine de gölge düşürmektedir. Dernek ve vakıflar, kar amacıyla hareket etmemeli, üreticinin hakkını üreticiye vermelidir.
-“YURT DIŞINDA KESİM”
Son yıllarda vatandaşlarımızın önemli bir kısmı da dernek ve vakıflar kanalıyla yurt dışında kurban kesimine yönelmiştir. Bu durum, ülke içi kurbanlık satışlarının son yıllarda hemen hemen yerinde saymasından da anlaşılmaktadır.
2019 yılı için kurban kesiminde hisse miktarını yurt içi ve yurt dışı olarak Diyanet Vakfı 890 ve 725 lira, Kızılay ise 850 ve 725 lira olarak belirlemiştir. Kurban hisse fiyatının daha düşük tutulması da yurt dışında kesimi teşvik etmektedir.
Ülke dışındaki muhtaç Müslümanlara yapılacak her kuruş yardıma tam destek veriyoruz. Yalnız, kurban kesimi yurt içinde yapılır ve ülke dışındaki Müslümanlara ülkemizden gönderilirse üreticimizi de hayvancılığımızı da korumuş oluruz. Bütün dernek ve vakıfların bu hassasiyetle hareket etmesini bekliyoruz. Devletimiz bu konuda dernek ve vakıflara Diyanet Vakfı, Kızılay, Et ve Süt Kurumu, Türk Hava Kurumu gibi kuruluşları kanalıyla öncülük etmelidir.
Bilindiği üzere hayvan pazarlarında kamu kuruluşlarınca, hayvanlar sağlık kontrolünden geçirilmektedirler. Bu kontrollerin yanı sıra hayvanların yaş uygunluğu, gebe olup olmadığı gibi vasıflar yönünden yapılan kontrollerde de titiz davranılması gerekmektedir. Böylece halkımıza gönül rahatlığıyla kurbanlığını seçme imkanı getirilecek ve mağduriyeti önlenecektir.”
Kaynak : PHA
VİDEO GALERİ
05 Kasım 2024GÜNDEM
05 Kasım 2024SİYASET
05 Kasım 2024SİYASET
05 Kasım 2024GÜNDEM
05 Kasım 2024DİĞER HABERLER
05 Kasım 2024GÜNDEM
05 Kasım 2024Bayraktar, yaptığı açıklamada, kurbanlık satışlarının illere ve bölgelere göre farklılık arz ettiğini, kimi yerlerde canlı kilogram ve et fiyatı üzerinden, kimi yerlerde ise canlı hayvan üzerinden pazarlık yöntemiyle satış yapıldığını belirtti.
Şemsi Bayraktar, Ziraat Odalarından aldıkları bilgilere göre, bu yıl kurban döneminde hayvan fiyatlarının; illere ve canlı ağırlığa göre farklılık göstermekle birlikte, hayvan başına, büyükbaşta 4 bin lira ile 19 bin lira, küçükbaşta ise 600 lira ile 2 bin lira arasında değişeceği, canlı ağırlık fiyatının da kilogram başına, büyükbaş hayvanlarda 16 ile 23 lira, küçükbaş hayvanlarda 15 lira ile 24 lira arasında olacağını tahmin ettiklerini bildirdi.
– BAYRAM YAKLAŞTIKÇA TALEPLE FİYATLAR DEĞİŞEBİLİR
Kilogram fiyatının büyükbaşta inek, düve, tosun olmasına, küçükbaşta koyun, keçi olmasına, canlı ağırlığına ve illere göre büyük farklılıklar arz ettiğini, Bayram yaklaştıkça, gerçekleşecek taleple bu fiyatların değişebileceğini vurgulayan Bayraktar, şunları söyledi:
“Ülke ortalamasına bakıldığında, büyükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının 18 lira 93 kuruş, küçükbaş canlı kilogram fiyatlarının ise 18 lira 99 kuruş olduğu görülmektedir. Canlı kilogram olarak büyükbaş hayvan fiyatları, satışların en fazla olduğu üç büyük ilimizden, İstanbul’un Avrupa yakasında 19 lira ile 21 lira, Anadolu yakasında 19 lira ile 23 lira, Ankara’da 18 lira ile 20 lira, İzmir’de 16 lira ile 20 lira arasında değişmektedir.
Küçükbaş hayvan fiyatları ise canlı kilogram olarak, İstanbul’un Avrupa yakasında 20 lira ile 23 lira, Anadolu yakasında 20 lira ile 24 lira, Ankara’da 17 lira ile 20 lira, İzmir’de 20 lira düzeyinde seyretmektedir.”
– 3 MİLYON 950 BİN KURBANLIĞA 10 MİLYAR 193 MİLYON LİRA
Ülkemizde Kurban Bayramlarında, 2014’te 880 bin büyükbaş, 2 milyon 500 bin küçükbaş, 2015’te 867 bin büyükbaş, 2 milyon 700 bin küçükbaş, 2016’da ise 920 bin büyükbaş, 2 milyon 950 bin küçükbaş hayvan, kurban olarak kesildiğine dikkati çeken Bayraktar, “bu yıl yaklaşık 950 bini büyükbaş, 3 milyonu küçükbaş olmak üzere 3 milyon 950 bin baş hayvan kesileceğini tahmin ediyoruz. Bu tahminle, 2017 yılında, kurbanlıklar için halkımızın ödeyeceği tutarın, 10 milyar 193 milyon lirayı bulacağını hesaplıyoruz” diye konuştu.
– YETERLİ KURBANLIK VAR
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada; şu an itibarıyla kurbanlık vasfı taşıyan 1 milyon 150 bini büyükbaş, 4 milyonu küçükbaş olmak üzere 5 milyon 150 bin baş hayvan olduğunun ifade edildiğini belirten Bayraktar, şunları söyledi:
“Bu demektir ki Kurban Bayramı’nda kesileceğini tahmin ettiğimiz büyükbaş hayvan sayısından daha fazla kesilebilecek nitelikte kurbanlık hayvan mevcudumuz vardır. Bu durum vatandaşlarımızın kurbanlık hayvan bulmada sıkıntı yaşamayacaklarını göstermektedir. Ziraat Odalarımızla yaptığımız görüşmeler de bu görüşü destekler niteliktedir. Üreticilerimizin elinde yeterli sayının üzerinde kurbanlık hayvan vardır. Kimsenin, ‘hayvan bulabilir miyim acaba’ diye bir endişe yaşamasına gerek yoktur.
Görüldüğü üzere geçen yılki talebin üzerinde kurbanlık hayvan mevcudumuz bulunmaktadır. Yine de üreticilerimiz; bu yıl bayram tatilinin çok uzun olması nedeniyle, birçok kişinin tatili tercih edip, kesim yapmayacakları, bunun da satışları olumsuz etkileyeceğini düşünmekte bu konuda endişe yaşamaktadırlar. İnşallah bu endişe yersiz çıkar, üreticilerimiz emeklerinin karşılığını alır ve hayvanlarını uygun fiyata satarlar. Şayet satışlar beklendiği gibi olmazsa üreticilerimizin bayram döneminde satılamayan hayvanları maliyetlerinin altında yok pahasına ellerinden çıkarmamaları, üretimin sürdürülebilirliği açısından zorunludur. Böyle bir durum gerçekleşir de üreticinin elinde satılamayan hayvan kalırsa, Et ve Süt Kurumu’nun bu hayvanları bayram sonrasında uygun bir fiyata alması üreticimiz açısından çok önemlidir. Bunun için yetkililerden beklentimiz, elinde kurbanlık kalan üreticilerimize yönelik belirleyecekleri alım fiyatlarını, maliyetlerin yanı sıra yapılan ek masrafları da dikkate alarak kurbana özel belirlemeleridir. Bu durumda üreticilerimizin bir yıllık emekleri boşa çıkmayacak, mağdur olmaları engellenecektir.”
– YEM FİYATLARI ARTTI
Kurban Bayramlarının, bu kadar çok hayvanın besiye alınması ve uzun süreyle bakılmaları dolayısıyla ekonomik olarak da ciddi bir hareketliliğe yol açtığına dikkati çeken Bayraktar, şöyle devam etti:
“Beslenme amaçlı hayvan alımları için ödenen para, yem, veteriner hizmetleri önemli bir yekûn tutmaktadır. Bunun yanı sıra, hayvanların satış merkezlerine nakilleri, satış yerlerinde yer kiraları ve kişisel masraflar, kesimler için kasaplara ödenen para, sakatat ve derilerin satılmasına kadar birçok ticari faaliyet, bu dönemde söz konusu olmakta ve bütün bunlar ekonomik anlamda büyük meblağlara ulaşmaktadır.
Bu yıl Kurban Bayramı döneminde geçen yıla yakın, yani 950 bin büyükbaş, 3 milyon da küçükbaş hayvan kesileceği tahmininden yola çıkıldığında; yem fiyatları, 2017 yılı Ocak-Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11,2 ile yüzde 22,5 arasında değişen oranlarda artmıştır.
İlgili dönemde; arpanın tonu yüzde 22,5 artışla 728 liradan 892 liraya, mısırın tonu yüzde 16,8 artışla 738 liradan 862 liraya, kepeğin tonu yüzde 21,6 artışla 538 liradan 654 liraya, yemlik buğdayın tonu yüzde 18 artışla 800 liradan 944 liraya, ayçiçeği tohumunun küspesinin tonu yüzde 11,2 artışla 588 liradan 654 liraya, besi yeminin tonu yüzde 15,5 artışla 877 liradan 1013 liraya, süt yeminin tonu ise yüzde 18,3 artışla 922 liradan 1091 liraya yükselmiştir.
– YEM MASRAFI
Kurbanlık için besiye alınan büyükbaş hayvanların ortalama 6 ay beslendiği hesabıyla, 6 aylık yem masrafı hayvan başına 1728 lira olacaktır. Kesilecek olan 950 bin büyükbaş kurbanlık hayvan için toplam yem masrafı 1 milyar 641 milyon 600 bin liraya ulaşmaktadır. Yine ortalama 6 ay besiye alınma hesabıyla, küçükbaş hayvanlarda hayvan başına yem masrafı 400 lirayı, 3 milyon küçükbaş hayvan için yapılan toplam yem masrafı ise 1 milyar 200 milyon lirayı bulmaktadır.
Toplamda 3 milyon 950 bin baş kurbanlık canlı hayvan için üreticilerimizin, 2 milyar 841 milyon 600 bin lira civarında bir yem masrafı yaptıkları, dolayısıyla bu kadar bir paranın yem sektöründe kullanıldığı tahmin edilmektedir.”
Ortalama 400 kilogram canlı ağırlığa sahip büyükbaş hayvanın canlı kilogramının 18,93 lira civarında satılacağı düşünüldüğünde, bayram süresince kesilecek yaklaşık 950 bin büyükbaş hayvana halkımızın ödeyeceği paranın 7 milyar 193 milyon lirayı bulacağını, bir küçükbaş hayvanın ortalama 1000 liradan satılacağı tahminiyle, kesilecek yaklaşık 3 milyon küçükbaş hayvana halkımızın ödeyeceği paranın ise 3 milyar lira olacağını belirten Bayraktar, “daha önce de belirttiğim gibi, toplamda halkımızın 3 milyon 950 bin kurbanlık için 10 milyar 193 milyon lira ödeyeceğini tahmin ediyoruz” dedi.
– KURBAN DERİLERİ
Standartlara uygun kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin yaklaşık 10 liraya satıldığını, ortalama 3 milyon küçükbaş hayvanın kesileceği hesap edildiğinde küçükbaş hayvanların derilerinin ekonomik değerinin yaklaşık olarak 30 milyon lirayı bulacağını bildiren Bayraktar, şöyle konuştu:
“400 kilogramlık bir sığırdan ortalama 30 kilogram deri çıkmaktadır. Standartlara uygun elde edilmiş, tuzlanmış sığır derisinin kilogramının 3 lira olduğu göz önüne alındığında kesilecek 950 bin büyükbaş hayvandan elde edilecek derinin değeri 85 milyon 500 bin liraya ulaşacaktır. Toplam olarak kurbanlıklardan standartlara uyulursa yaklaşık 115 milyon 500 bin liralık deri elde edilecektir. Fakat kurbanlıklar çoğu yerde ehil olmayan kişiler tarafından kesildiği için deride ciddi olarak ekonomik kayıp oluşmaktadır. Bu kaybın yüzde 20’ler civarında olduğu ve toplam kaybın 23 milyon 100 bin lirayı bulduğu tahmin edilmektedir. Buna göre, kayıplar nedeniyle,
Kurban Bayramında ekonomiye kazandırılan derinin değeri 92 milyon 400 bin lira civarında kalmaktadır.”
– YER KİRALARI
Kurbanlık satmak isteyen üreticilerin, büyükşehirlerde her ilçede farklı olmak üzere satış yerlerine çadır kirası ödediğini, fiyatların illere ve ilçelere göre farklılık arz ettiğini vurgulayan Bayraktar, şunları söyledi:
“Buralardan yüksek ücretler alınmaması yönünde belediyelere her yıl uyarılarda bulunmamıza rağmen, ne yazık ki bu yıl da ciddi paralar alınmıştır. Belediyelerin buraları gelir kapısı olarak değil, halkına hizmet yeri olarak görmesi gerekmektedir.
Kurban satıcıların 15 gün olarak kaldıkları süre içinde; Ankara’da 2 bin 250 lira ile 5 bin lira arasında, İstanbul’da 6 bin 500 lira ile 9 bin lira arasında, İzmir’de 4 bin lira civarında çadır kirası ödemişlerdir. Masraf, kalınan sürede harcanacak paraları da dahil edecek olursak önemli bir miktarı bulmaktadır. Satış yerleriyle ilgili olarak buradan belediye başkanlarımıza seslenmek istiyorum; satış yerlerini çok fahiş fiyatlarla üreticilerimize kiralamakla ne geçiyor elinize? Üreticilerimize 9 bin liraya kiralanan yerler var. Bu durum ciddi mağduriyetlere neden oluyor. Üreticilerimiz zaten ne kazanıyorlar ki bir de buralara bu kadar para verebilsinler?
Belediyelerden ricamız, lütfen buraları uygun fiyattan üreticilerimize kullandırın.”
– NAKLİYE MASRAFLARI
Üreticilerin, Türkiye’nin dört bir yanından hayvanları şehirlerdeki kurban satış yerlerine nakletmek için nakliye parası ödediğini bildiren Bayraktar, “bir kurbanlık satıcımız geçen yıl 3 bin 350 lira ödediği nakliye aracına, bu yıl 4 bin 750 lira ödemek zorunda kalmıştır. Bu durum, nakliyeye üreticimizin yüzde 42 daha fazla ödediğini göstermektedir. Ayrıca üreticilerimiz, sattıkları hayvanları, alıcıların kesim yapacakları yerlere taşımakta, bunun için de para harcamaktadır. Kesilen hayvanların sayısal büyüklüğü dikkate alındığında net rakam verememekle birlikte önemli bir nakliye masrafı olduğu söylenebilir. Kurban Bayramı döneminde, talebe bağlı olarak artan nakliye fiyatlarının kurban satış fiyatlarına etkisini azaltabilmek için mutlaka pazar yerlerinin disipline edilmesi, buralarda fırsatçılık yapılmasına imkan tanınmaması gerekmektedir” dedi.
– KASAPLARA ÖDENEN PARA
Kurban bayramlarının son yıllarda kasaplar için önemli bir gelir kapısı olduğunu belirten Bayraktar, “kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama gibi işler için küçükbaşta 50 lira, büyükbaşta ise 250 lira civarında para almaktadır. Büyükbaş hayvanlarının yarısının kasaplar tarafından ücret mukabilinde kesileceği tahminiyle, 475 bin büyükbaş hayvan için kasaplara ödenecek meblağ 118 milyon 750 bin lirayı bulacaktır. Aynı şekilde küçükbaş hayvanların yarısının kasaplar tarafından kesileceği hesabıyla 1 milyon 500 bin küçükbaş hayvan için kasaplara ödenecek tutar 75 milyon liraya ulaşacaktır. Buna göre, kasaplara ödenecek bedel toplamda 193 milyon 750 bin lirayı bulacaktır. Bunların yanı sıra kelle, paça, işkembe, bağırsak gibi sakatatlar kurban kesenler tarafından çoğunlukla alınmamakta, kasaplara veya toplayıcılara bırakılmaktadır. Bu da ciddi bir ekonomik değer oluşturmaktadır” diye konuştu.
– VEKALET KESİM
Kurban Bayramı döneminde birçok dernek ve vakıfların, hayır işlemeyi düşünen vatandaşların verdiği vekaletle onlar adına kurban kesmek için faaliyet içine girdiğini hatırlatan Bayraktar, şöyle konuştu:
“Vekaletle kesimde zaman zaman vatandaşlarımız mağdur olabilmektedir. Dernek ve vakıflara yatırılan paraların kurban kesiminde kullanılması ve bunların iyi bir şekilde denetlenmesi çok önemlidir. Vekaleten kurban kesmeyi taahhüt eden bu kuruluşların, bu dönemde ne kadar hayvanı nereden aldığı, hangi şartlarda ve nerelerde ne kadar kurbanlık kestiği, vekaleti veren kurban sahibinin vekaletinin yerine getirilip getirilmediği, yetkili kurumlar tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilmelidir. Aksi takdirde hem hayır işlemeyi düşünen vatandaşlarımızın hem de üreticilerimizin mağduriyeti söz konusu olabilecektir. Bilindiği üzere hayvan pazarlarında kamu kuruluşlarınca, hayvanlar sağlık kontrolünden geçirilmektedirler. Bu kontrollerin yanı sıra hayvanların yaş uygunluğu, gebe olup olmadığı gibi vasıflar yönünden yapılan kontrollerde de titiz davranılması gerekmektedir. Böylece halkımıza gönül rahatlığıyla kurbanlığını seçme imkanı getirilecek ve mağduriyeti önlenecektir.”
Bayraktar, Kurban Bayramı’nda satılamayan hayvanların Et ve Süt Kurumu’nun hangi fiyat üzerinden alım yapması konusunda Tarım Bakanlığıyla görüşüp görüşülmediğinin sorulması üzerine, “Tarım Bakanımızla, tarımla ilgili bir gece geç saatlere kadar süren bir görüşme yaptık. Kendilerine geniş bir rapor da sunduk. Elde kalan hayvanların üreticinin alın terini, maliyetini dikkate alarak uygun bir fiyatla Et ve Süt Kurumunun alması konusundaki talebimizi Kurban Bayramlarından önce Bakanlığımıza iletiyoruz” dedi.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, satışlarının durumu, uzun tatilin satışları etkileyip etkilemeyeceğine ilişkin elde veri olup olmadığının sorulması üzerine, “şuan elimizde bununla ilgili bir veri yok. Zaten tatil yeni başlıyor, birkaç gün geçmesi lazım. Kurban bayramına yakın daha sağlıklı verilere ulaşırız. Ama böyle bir endişe var. Biz bu endişeyi dile getirdik. Yani ‘tatile giderler de kurban kesmezlerse mal elimizde kalır mı’ diye bir endişe var. İnşallah herkes kurbanını keser. Bu endişeyi de bertaraf etmiş oluruz” diye konuştu.
Bayraktar, ülkemizin ve içinde bulunduğumuz bölgenin sıkıntılı bir süreçten geçtiğini, yaşanan bu sürecin, milletçe el ele, omuz omuza verilerek kısa sürede atlatacağına yürekten inandığını belirtti. Basın mensuplarının Kurban Bayramı’nı kutlayan Bayraktar, Kurban Bayramı’nın ülke ve bütün İslam alemine barış ve huzur getirmesi temenni etti.
Kaynak : PHA
VİDEO GALERİ
05 Kasım 2024GÜNDEM
05 Kasım 2024SİYASET
05 Kasım 2024SİYASET
05 Kasım 2024GÜNDEM
05 Kasım 2024DİĞER HABERLER
05 Kasım 2024GÜNDEM
05 Kasım 2024Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.